Ścieżka edukacyjna różnego rodzaju rzemieślników była szczegółowo
zaplanowana już od XIII w., kiedy to w Polsce pojawiły się pierwsze cechy rzemieślnicze. Dziś, aby wykonywać
fach rzemieślnika, nie trzeba już przechodzić edukacyjnego schematu ustalonego przed
wiekami. Wystarczy założyć prywatną działalność i zdobyć wiedzę na warsztatach
lub za pomocą materiałów w internecie (a nawet dopiero podczas wykonywania
pierwszych zleceń!), by nosić miano rzemieślnika.
Łatwość zdobywania fachu sprawia, że w Warszawie – centrum
przedsiębiorczości – równocześnie z powolnym zanikaniem starych, zapomnianych zawodów
powstają nowe, piękne warsztaty
stolarskie, ceramiczne i rowerowe.
Accor zaprasza na wędrówkę po
warszawskiej Pradze rzemieślniczej! Weź stolicę na warsztat i poznaj
najciekawsze zakątki, w których można zobaczyć, jak powstają wytwory ludzkich
rąk, oraz kupić najwyższej jakości produkty, których próżno szukać w sklepach.
Praga Północ i Południe – rzemieślnicze zagłębie Warszawy
Po prawej stronie Wisły kwitł dawniej handel, rzemiosło i przemysł.
Chociaż dzisiaj wielkich zakładów przemysłowych już nie ma, a liczba tych
rzemieślniczych znacznie zmalała, to właśnie tutaj wciąż możemy kupić kołdrę na zamówienie, ręcznie robiony parasol, oddać zabytkowe meble do renowacji albo
nabyć rower wykonany… na miarę.
Nieocenioną wartością Pragi (zarówno Północ, jak i Południe) jest to, że
spotykają się tutaj dwie szkoły – tradycyjna i nowoczesna. Okolica wciąż skrywa
wiele zakładów prowadzonych od pokoleń (takich jak Pracownia kapeluszy i czapek Cieszkowski), ale przy okazji
wyjątkowo upodobali sobie ją młodzi rzemieślnicy, np. ci z ul. Podskarbińskiej 32/34.
Podskarbińska, Skaryszewska, Żerań FSO… Gdzie pracują najlepsi specjaliści?
Przy ul. Podskarbińskiej, w budynkach na terenie zajmowanym już przez
dewelopera, znajdowało się do niedawna centrum rzemieślników, stanowiące
przykład niezwykłej kooperatywy, którą porównywano do ExRotaprint w Berlinie. Około
150 praskich rzemieślników z pracowni stolarskich, ceramicznych,
introligatorskich i artystycznych wymieniało się usługami i tworzyło małą
społeczność.
Część rzemieślników, których los pozbawił warsztatów w zakładach
pofabrycznych na Podskarbińskiej, osiedliła się na równoległej ulicy Zabranieckiej – tak powstały
m.in. Laboratorium Rzeźby Reaktor czy Endemit Pracownia Rowerowa. Niektórzy
zawitali na tereny pofabryczne Żerań FSO.
Takie zagłębia rzemieślnicze na Pradze to nie nowość. Na ulicy Skaryszewskiej również działa kilka
pawilonów rzemieślniczych – znajdziemy tam m.in. grawera (Janusz Ługowski),
tapicera (Ania Kędziorek) i szewca (Zbigniew Radzicki). Rzemieślnicy chwalą sobie
współpracę i wymienność usług.
Pomiędzy ulicą Ząbkowską a
Brzeską można zajrzeć do pracowni złotniczej Jana Łahody, zakładu naprawy
maszyn do szycia Kazimierza Getki i zakładu szklarskiego Jagody Litwinczyk.
Poznaj inne obowiązkowe punkty rzemieślnicze do odwiedzenia na Pradze
Północ i Południe:
Parasolnictwo, Barbara Szafrańska
adres: ul. Skaryszewska 6
Zakład istnieje od 1957 roku, pierwotnie mieścił się na ul. Grochowskiej
257 i był prowadzony przez rodziców obecnej właścicielki. Pani Barbara już jako
nastolatka pomagała w naprawach parasoli i z czasem poszła w ślady mamy. Zakres
działalności zakładu to naprawa parasoli (pokrycie, druty, wymiana stelaża)
oraz sprzedaż parasoli własnej produkcji.
Zakład szlifiersko-nożowniczy, Bogusław Kowalik
adres: ul. Targowa 36/33
Zakład oferuje ostrzenie nożyc, nożyczek, cążek, maszynek do mięsa, sekatorów,
platerów.
Specjalistyczna Spółdzielnia Pracy "STOPA", Anna Wysocka
adres: ul. Ratuszowa 14
Specjalistyczna Spółdzielnia Pracy „STOPA” istnieje od 1951 roku. Zakład
produkuje obuwie na miarę, m.in.
skórzane buty ortopedyczne. Oferuje także wszelkiego rodzaju obuwie nietypowe,
sceniczne, do tańca flamenco, tańców ludowych, historycznych.
Pracownia zegarmistrzowska, Zbigniew Piątek
adres: ul. Grochowska 243/245
Pracownię prowadzi Zbigniew Piątek – syn Lecha Piątka, który od 1953 r.
do 1992 r. prowadził pracownię zegarmistrzowską w Rembertowie, a następnie
przeniósł ją na ulicę Grochowską. Można tu zobaczyć zegary antyczne,
neoklasycystyczne, w stylu art deco, jak i te bardziej współczesne, np. Zenit,
Omega. Największym sentymentem zegarmistrz darzy zegary mechaniczne, może o
nich mówić godzinami.
Wyroby ze skóry, Andrzej Kłoda
adres: ul. Międzyborska 80
Firma została założona w 1922 r. przez seniora rodu, Władysława Kłodę, i
od tamtej pory pozostaje firmą rodzinną, w której wykorzystuje się wieloletnie
doświadczenie w produkcji wyrobów skórzanych.
Pracownia kołder, Halina Rostkowska
adres: Kawęczyńska 4, lok. 25A
Pracownia Kołder została założona w 1965 r. Każdy produkt wykonywany
jest przy użyciu tradycyjnych narzędzi i wysokiej jakości materiałów.
Wieloletnie doświadczenie i zamiłowanie do szycia oraz tradycja przekazywana z
pokolenia na pokolenie to jeden z wielu atutów pracowni. Jest to jeden z
nielicznych zakładów rzemieślniczych działających tak jak 50 lat temu.
Na tych, którzy zmęczą się spacerem po Pradze, czekają legendarne,
ręcznie robione rurki z kremem na
rondzie Wiatraczna – sklep jest prowadzony od ponad 56 lat przez rodzinę
Przewłockich.
Warszawska Praga wspiera rzemiosło
Ci, których wyjątkowo zainteresowała tematyka rzemiosła, powinni śledzić
stronę Muzeum
Warszawskiej Pragi. Instytucja wspiera rzemieślników i organizuje
festiwale, na których można kupić wyroby rękodzieła, a także zapoznać się ze specyfiką
takich zawodów, jak kuśnierz, skórnik, gorseciarz, krawiec koszul męskich (i
tylko męskich!). Muzeum zaprasza na spacery z cyklu „Praga. Wykonane na prawym
brzegu” – podczas spotkań organizowanych przez przewodników można zajrzeć do
pracowni wyoblacza albo tapicera i posłuchać opowieści o narzędziach,
materiałach, technikach zdobienia i naprawiania. Muzeum wspiera rzemieślników –
organizuje debaty, pośredniczy w rozmowach z urzędnikami, integruje środowisko.
Wystarczy zatrzymać się na weekend w jednym z hoteli
w Warszawie, żeby w ciągu dwóch dni odwiedzić zarówno muzeum, jak i kilka
reprezentatywnych pracowni. Rzemieślnicy zazwyczaj bardzo przyjaźnie witają
gości i z chęcią pokazują swoje produkty. Doskonałym punktem wyjścia do
spacerów po Pradze Południe i Północ jest hotel
ibis Warszawa Ostrobramska – świetnie skomunikowany z rzemieślniczą
dzielnicą miasta.