Historia łączy Polskę i Węgry od średniowiecza, a XIV-wieczna unia polsko-węgierska i wspólny monarcha umocniły wzajemną przyjaźń, która trwała przez kolejne stulecia. Jedną z pamiątek po unii łączącej oba państwa jest chociażby Herb Jagiellonów, który mieści się w węgierskim parlamencie. Polskich śladów w Budapeszcie jest jednak znacznie więcej, dlatego warto wyruszyć w podróż poświęconą poszukiwaniu miejsc będących symbolami wspólnej historii i przyjaźni tych narodów.
Zobacz: Budapeszt hotele
1. Polska kaplica w kościele Paulinów na wzgórzu Gellerta
Kościół Paulinów to nietypowa świątynia – bez wysokiego sklepienia, imponujących fresków, witraży czy ciekawej architektury. To kościół w skale, nad którym sprawowali opiekę Paulini sprowadzeni przez księcia Władysława Opolczyka z Węgier do Polski. W tym niewielkim skalnym kościele znajduje się kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej, a w jej centralnym punkcie mieści się ogromny orzeł z brązu, który na piersi ma obraz Matki Boskiej Częstochowskiej. Na jednej ze ścian umieszczono zaś płaskorzeźbę przedstawiającą Maksymiliana Marię Kolbe. Kaplica stała się podczas II wojny światowej miejscem modlitwy polskich uchodźców i internowanych żołnierzy Wojska Polskiego.
2. Pomnik św. Jadwigi i Władysława Jagiełły
Na budapesztańskim Wzgórzu Zamkowym, nieopodal Bramy Wiedeńskiej, w 2013 r. odsłonięto pomnik Władysława Jagiełły i św. Jadwigi – symbol związku trzech państw: Polski, Węgier i Litwy. W 1386 r. w Krakowie córka króla Węgier, Jadwiga, poślubiła władcę Litwy, Władysława Jagiełłę, który został koronowany na króla Polski. W konsekwencji tych wydarzeń Litwa, będąca ostatnim pogańskim krajem w Europie, przyjęła wiarę katolicką, a zawarte małżeństwo miało niezwykłe znaczenie dla Europy Środkowej.
3. Polskie pomniki w stolicy Węgier
Liczne pomniki znajdujące się w stolicy Węgier to ciekawe punkty na mapie wspólnej historii. Przedstawiają władców państw, wznoszono je na pamiątkę ważnych wydarzeń, a niektóre z nich powstały, aby docenić polskich twórców.
• Pomnik generała Józefa Bema znajduje się w Budzie, na placu jego imienia, obok którego przebiega dunajskie nabrzeże Bema. Pomnik bohatera Polski, Węgier i Turcji powstał w 1934 r. Postać generała nawołuje Węgrów do walki o wyzwolenie podczas powstania w latach 1848–49. Węgrzy nazywali generała Bema „ojczulkiem”, a o ich przywiązaniu do generała świadczy między innymi fakt, że to właśnie przy placu jego imienia znajduje się Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Innym miejscem związanym z pobytem Bema w Budapeszcie jest budynek przy ul. Akadémia 1/3 – dzisiejsza siedziba Stołecznego Samorządu Mniejszości Polskiej.
• Pomnik ku czci węgierskich Obrońców Przemyśla 1914–1915 to dzieło odsłonięte w 1932 r., które przypomina o oddaniu, odwadze i bohaterstwie Węgrów poległych w obronie twierdzy przemyskiej w czasie I wojny światowej. Znajduje się przy prawobrzeżnym przyczułku mostu Małgorzaty, na końcu naddunajskiego nabrzeża imienia generała Józefa Bema.
• Popiersie generała Józefa Wysockiego, twórcy i dowódcy legionu polskiego na Węgrzech, odsłonięto w 1976 r. w ogrodzie węgierskiego Muzeum Narodowego. Generał brał udział w powstaniu Węgrów przeciwko Habsburgom w latach 1848–49.
• Pomnik Stefana Batorego wzniesiono na skwerze jego imienia. Kamienny monument odsłonięto w 1933 r.
• Skwer i pomnik Męczenników Katynia w pobliżu ruin rzymskiego amfiteatru powstał z inicjatywy burmistrza Budapesztu, który wydał pierwszą napisaną po węgiersku książkę o zbrodni katyńskiej. Pomnik to duża bryła sześcianu z czarnego granitu z żelaznymi elementami imitującymi drzewa. Obok pomnika posadzono również dwa dęby, z których jeden symbolizuje Polskę, drugi – Węgry.
• Ku czci Moniuszki i Chopina – marmurowa rzeźba Moniuszki znajduje się na budynku Opery Narodowej, a nieopodal można dostrzec pamiątkowy relief wmurowany w ścianę Akademii Ferenca Liszta ku czci Fryderyka Chopina
4. Kościół Polski w dzielnicy Kőbánya
30 minut od hotelu ibis Budapest Aero, na skrzyżowaniu ulic Óhegy i Köér, znajduje się wybudowany w 1932 r. jedyny na Węgrzech polski kościół i Dom Polski. Świątynia powstała z inicjatywy polskich emigrantów, którzy na początku XX w. przybywali do Budapesztu, aby pracować w cegielniach i kamieniołomach. Nazwa Kőbánya po polsku oznacza kamieniołom, a przed wojną uważano ją za polską dzielnicę. Polski kościół i wybudowany obok Dom Polski stały się dla emigrantów najważniejszym miejscem w Budapeszcie, które łączy ich z ojczyzną.
Liczne zabytki na Węgrzech pozwalają więc poznać polsko-węgierską przeszłość. Bez względu na to, czy zaplanujesz wizytę w Budapeszcie śladem polecanych przez nas zabytków, czy też znajdziesz inne budapesztańskie historyczne obiekty, nie zapomnij o zarezerwowaniu noclegu w dogodnej dla Ciebie lokalizacji. Dzięki sieci Accor na pewno znajdziesz hotel, który będzie odpowiadał Twoim potrzebom.
