Krakowskie synagogi
Na terenie krakowskiego Kazimierza mieści się 7
synagog (z czego większość przy ul. Szerokiej).
- Stara Bożnica - najstarsza synagoga w Krakowie i jeden z
najcenniejszych zabytków żydowskiej architektury sakralnej w Europie. Została
wybudowana w XV w. i do 1939 r. była najważniejszym ośrodkiem religijnym krakowskiej gminy żydowskiej.
W czasie II wojny światowej synagoga została jednak zniszczona. Obecnie mieści
się tu Muzeum Judaistyczne.
- Synagoga Remuh – jedna z
dwóch czynnych synagog w mieście. Regularnie odbywają się tu nabożeństwa, a w
rocznicę śmierci rabina Remu synagoga jest tłumnie odwiedzana przez Żydów z
całego świata. Do obiektu przylega cmentarz, na którym zostało pochowanych
wielu wybitnych krakowskich Żydów.
- Synagoga Wysoka – nazwa
synagogi pochodzi od tego, że sala modlitwy znajduje się na piętrze. Na
parterze pierwotnego budynku (wybudowanego w XVI w.) mieściły się bowiem…
sklepy.
- Synagoga Poppera – niegdyś
jedna z najbardziej okazałych świątyń Kazimierza. Działania wojenne
doprowadziły jednak do znacznej dewastacji obiektu. Obecnie mieści się tu dom
kultury.
- Synagoga Izaaka – ufundował
ją w XVII w. kupiec Izaak Jakubowicz. Przez lata uchodziła za najbogatszą
synagogę w mieście. Jednak, podobnie jak wiele innych żydowskich obiektów
sakralnych, została zniszczona podczas II wojny światowej. Po wojnie mieściły
się tu magazyny miejskie i pracownie rzeźbiarskie. W 1997 r. została otwarta
dla zwiedzających, a od 2007 r. ponownie odbywają się w niej nabożeństwa.
- Synagoga Kupa – była zwana
także Szpitalną (sąsiadowała ze szpitalem) lub Ubogich (modlili się w niej
najbiedniejsi mieszkańcy Kazimierza). Obecnie jest główną synagogą krakowskiej
gminy i stanowi miejsce spotkań, koncertów i innych wydarzeń kulturalnych.
- Synagoga Tempel – powstała
w XIX w. Zbierali się w niej Żydzi opowiadający się za asymilacją z narodem
polskim. Obecnie synagoga jest czynna, ale nabożeństwa odbywają się w niej
tylko kilka razy w roku. Wyróżnia się bardzo efektownym wystrojem wnętrza i
jedynymi zachowanymi w Polsce witrażami synagogalnymi.
Rytualna łaźnia żydowska
Przy ul. Szerokiej mieści się także Wielka Mykwa, czyli wybudowana w XVI w.
łaźnia rytualna. W podziemiach, do których schodzi się po około 40 stromych
schodach, znajdował się basen napełniany wodą bezpośrednio ze źródła. Budynek
został jednak zniszczony w czasie II wojny światowej. Na szczęście w latach 70.
wyremontowano go, a w latach 90. zwrócono krakowskiej gminie żydowskiej.
Obecnie mieści się tu żydowska restauracja i hotel, a sama mykwa jest
udostępniona zwiedzającym.
Chrześcijańskie zabytki Kazimierza
Kazimierz to jednak nie tylko dzielnica żydowska. Jej
czterokrotnie większa część chrześcijańska również może poszczycić się wieloma
niezwykłymi zabytkami, takimi jak:
- Kościół Paulinów na Skałce - to tu podobno odprawiał msze i umarł św. Stanisław,
jeden z patronów Polski;
- Kwartał św. Wawrzyńca - XIX-wieczny kompleks zabytków przemysłowych;
- Ratusz - obecnie mieści się tu Muzeum Etnograficzne.